Xung lực mới cho quan hệ Đối tác chiến lược Việt Nam-Anh

Việt Nam và Anh chính thức thiết lập quan hệ ngoại giao vào năm 1973. Năm 2010, hai nước nâng cấp quan hệ lên Đối tác chiến lược, mở ra một chương mới tươi đẹp cho quan hệ song phương. Tháng 9/2020, hai bên ra Tuyên bố chung mới về Đối tác chiến lược với bảy lĩnh vực hợp tác ưu tiên và khẳng định hướng đến nâng quan hệ lên mức cao hơn trong 10 năm tới.

Trong suốt nửa thế kỷ qua, mối quan hệ hữu nghị, hợp tác tốt đẹp Việt Nam-Anh đã được Chính phủ và nhân dân hai nước chung tay gìn giữ và vun đắp. Sự tin cậy, hiểu biết lẫn nhau giữa hai quốc gia nằm ở hai châu lục ngày càng được tăng cường thông qua việc duy trì trao đổi đoàn cấp cao và các cơ chế hợp tác.

Ngày 29/12/2020 đánh dấu một mốc son quan trọng trong quan hệ Việt Nam-Anh khi hai nước chính thức ký kết Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam-Liên hiệp Vương quốc Anh và Bắc Ireland (UKVFTA), tạo động lực thúc đẩy quan hệ hợp tác kinh tế-thương mại song phương. Anh là đối tác thương mại lớn thứ ba của Việt Nam ở châu Âu với tổng kim ngạch thương mại hai chiều đạt 6,8 tỷ USD năm 2022, tăng 3,4% so mức của năm trước đó.

Hợp tác trong các lĩnh vực khác cũng gặt hái nhiều trái ngọt. Về quốc phòng-an ninh, hai bên trao đổi nhiều đoàn; đẩy mạnh hợp tác đào tạo, trao đổi thông tin, mua bán trang thiết bị. Về khoa học-công nghệ, Anh tham gia hoạt động hợp tác sử dụng năng lượng nguyên tử vì mục đích hòa bình, nghiên cứu và đổi mới, thúc đẩy phát triển kinh tế và an sinh xã hội ở Việt Nam.

Trong lĩnh vực giáo dục-đào tạo, Anh chú trọng phát triển hợp tác với Việt Nam, với sự hiện diện của Cơ quan phát triển văn hóa-giáo dục (Hội đồng Anh) tại Hà Nội, Đà Nẵng và Thành phố Hồ Chí Minh; tích cực thúc đẩy sự tham gia của hệ thống các trường hàng đầu của Anh trong liên kết đào tạo và xây dựng, phát triển các cơ sở giáo dục đại học tại Việt Nam.

Trên nền tảng truyền thống hợp tác hữu nghị tốt đẹp, nhân dân hai nước Việt Nam và Anh đã nêu cao tinh thần đoàn kết, chia ngọt sẻ bùi trong giai đoạn đại dịch Covid-19 hoành hành. Anh là nước đóng góp nhiều cho COVAX với vắc-xin do AstraZeneca/Đại học Oxford cùng phát triển. Anh đã hỗ trợ Việt Nam hơn 2.749.000 liều vắc-xin AstraZeneca qua cả kênh song phương và COVAX. Là cầu nối hữu nghị quan trọng giữa hai nước, cộng đồng người Việt Nam đang sinh sống tại Anh, với khoảng 110.000 người, nhìn chung sống hòa nhập, ổn định, có những hoạt động tích cực, góp phần củng cố đoàn kết cộng đồng và hướng về xây dựng quê hương.

Trên diễn đàn khu vực và quốc tế, Việt Nam và Anh có sự hợp tác chặt chẽ và hiệu quả. Anh thúc đẩy hợp tác, tranh thủ vai trò Chủ tịch ASEAN năm 2020 của Việt Nam để mở rộng quan hệ với ASEAN. Việt Nam ủng hộ đề nghị Anh trở thành Đối tác đối thoại của ASEAN và tích cực hỗ trợ Anh trong tiến trình đàm phán gia nhập Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP).

Ngày 8/9/2022, Nhà vua Charles III lên ngôi sau khi Nữ hoàng Elizabeth II băng hà. Nhà vua Charles III là người sáng lập, bảo trợ và là thành viên của nhiều tổ chức từ thiện trong các lĩnh vực bao gồm môi trường, kinh doanh, giáo dục và thanh niên. Nhà vua Charles III là người có thiện cảm với Việt Nam. Trên cương vị Thái tử Anh trước đây, ông từng đón tiếp Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng thăm chính thức Anh (năm 2013).

Trong cuộc gặp với Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính tại Hội nghị COP26 (tháng 11/2021), Thái tử Charles ủng hộ thúc đẩy quan hệ Việt Nam-Anh, nhất là trong các lĩnh vực ứng phó biến đổi khí hậu, chuyển đổi năng lượng, phát triển kinh tế xanh, bền vững. Nhà vua Charles III đã gửi điện chúc mừng nhân dịp Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng nhậm chức.

Diễn ra trong bối cảnh quan hệ Việt Nam-Anh đang trên đà phát triển tốt đẹp, chuyến công tác lần này của Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng nhằm triển khai đường lối đối ngoại của Đại hội Đảng lần thứ XIII về hội nhập quốc tế toàn diện, sâu rộng, đồng thời thể hiện sự coi trọng của Việt Nam đối với quan hệ Đối tác chiến lược Việt Nam-Anh và với cá nhân Nhà vua Charles III. Chuyến công tác của Chủ tịch nước cũng góp phần khẳng định vị thế, vai trò của Việt Nam trong khu vực và trên thế giới; tăng cường trao đổi và thúc đẩy quan hệ hợp tác giữa Việt Nam và Anh tiếp tục đi vào chiều sâu, hiệu quả.