Thể hiện rõ hơn vai trò dẫn dắt của Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp

Sáng 5/2, tại Trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị làm việc với Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước (Ủy ban) tại doanh nghiệp và 19 tập đoàn, tổng công ty trực thuộc về triển khai sản xuất, kinh doanh năm 2024 và thúc đẩy đầu tư phát triển kinh tế - xã hội.

Cùng tham dự cuộc làm việc có đồng chí Lê Minh Khái, Bí thư Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ; các đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng: Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà; Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Trần Văn Sơn; Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên; Chủ tịch Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp Nguyễn Hoàng Anh; lãnh đạo các bộ, ngành, cơ quan Trung ương.

Năm 2023, tổng doanh thu của 19 tập đoàn, tổng công ty đạt gần 1,135 triệu tỷ đồng, bằng 105,15% kế hoạch năm 2023. Lợi nhuận trước thuế đạt 53.256 tỷ đồng (không tính Tập đoàn Điện lực Việt Nam - EVN), bằng 166,09% kế hoạch năm 2023 và bằng 110,92% so với cùng kỳ năm 2022. Các tập đoàn, tổng công ty nộp ngân sách nhà nước đạt hơn 79.252 tỷ đồng, bằng 199,96% kế hoạch năm 2023 và bằng 120,22% so với cùng kỳ năm 2022.

Phát biểu khai mạc, Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ, Hội nghị nhằm đánh giá tình hình hoạt động của Ủy ban và các tập đoàn, tổng công ty trực thuộc trong năm 2023; các nhiệm vụ, giải pháp triển khai sản xuất, kinh doanh năm 2024 và thúc đẩy đầu tư phát triển kinh tế - xã hội.

Khái quát lại những thành tựu, kết quả quan trọng, tích cực của năm 2023, Thủ tướng nhấn mạnh hai điểm rất quan trọng: Một là niềm tin của nhân dân với Đảng, Nhà nước được củng cố, tăng cường; hai là đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân được nâng lên. Trong những thành tựu, kết quả của cả nước năm 2023 có đóng góp của Ủy ban và các tập đoàn, tổng công ty trực thuộc.

Mặc dù 19 tập đoàn, tổng công ty chỉ chiếm một tỉ lệ nhỏ trong hơn 820 doanh nghiệp Nhà nước của nước ta, nhưng là một lực lượng vật chất quan trọng của kinh tế Nhà nước, nắm giữ phần lớn tổng vốn chủ sở hữu cũng như tổng tài sản của doanh nghiệp nhà nước trong cả nước, đóng góp quan trọng thúc đẩy phát triển kinh tế và thực hiện tiến bộ, công bằng xã hội.

Thủ tướng nêu rõ, nhiệm vụ năm 2024 lớn hơn năm 2023, phải hoàn thành tốt hơn năm 2023. Chính phủ muốn hoàn thành nhiệm vụ tốt hơn năm 2023 thì từng bộ, ngành, các tập đoàn, tổng công ty phải làm tốt hơn.

Với mong muốn trong năm 2024, các tập đoàn, tổng công ty phải đầu tư nhiều hơn, Thủ tướng đề nghị các đại biểu tập trung thảo luận, cho ý kiến, phát huy tối đa trí tuệ tập thể, xác định các định hướng, giải pháp, nhiệm vụ trọng tâm năm 2024 của Ủy ban và các tập đoàn, tổng công ty trong triển khai kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 2024, đặc biệt là nhiệm vụ đầu tư phát triển.

Tại Hội nghị, lãnh đạo các bộ, ngành, tập đoàn, tổng công ty phân tích, đánh giá kết quả hoạt động năm 2023 và đề xuất các nhiệm vụ, giải pháp thúc đẩy sản xuất, kinh doanh, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội năm 2024 và thời gian tới. Đặc biệt, các đại biểu rà soát sự cần thiết hoàn thiện thể chế, cơ chế, chính sách và pháp luật liên quan để các tập đoàn, tổng công ty hoạt động hiệu quả hơn.

Ghi nhận các ý kiến của các đại biểu, phát biểu kết luận Hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đánh giá cao sự nỗ lực, cố gắng và kết quả hoạt động của Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp cùng 19 tập đoàn, tổng công ty trong thời gian qua, góp phần thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của đất nước trong năm 2023.

Trên tinh thần không say sưa với thắng lợi, chủ quan, lơ là, mất cảnh giác, Thủ tướng Chính phủ chỉ rõ những hạn chế, yếu kém như: Còn vướng mắc về thể chế, cơ chế, chính sách; đầu tư cho phát triển còn hạn chế; đóng góp cho tăng trưởng GDP chưa tương xứng tài sản, tài chính nắm giữ; hiệu quả đầu tư kinh doanh chưa cao… Hạn chế đó do tính tích cực, chủ động sáng tạo, dám nghĩ, dám làm của một số lãnh đạo tập đoàn, tổng công ty chưa được phát huy mạnh mẽ; vướng mắc pháp lý, nhất là về đất đai, đầu tư công, các vấn đề phân cấp, phân quyền chưa xử lý kịp thời; chính sách đối với cán bộ làm doanh nghiệp, quản lý vốn còn bất cập, chưa phù hợp tình hình thực tế; hệ thống quản lý doanh nghiệp chưa thực sự phù hợp kinh tế thị trường, còn nhiều tầng nấc, khâu trung gian gây ách tắc, đòi hỏi phải tiếp tục thực hiện, rút kinh nghiệm; vẫn bị ảnh hưởng do COVID-19…

Phân tích tình hình thời gian tới, Thủ tướng Chính phủ cho biết, năm 2024 có ý nghĩa rất quan trọng, là năm bản lề thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2021 - 2025; yêu cầu, nhiệm vụ của năm 2024 cao hơn năm 2023. Trong khi dự báo tình hình quốc tế, trong nước tiếp tục có những thuận lợi, cơ hội và khó khăn, thách thức đan xen, trong đó khó khăn, thách thức nhiều hơn.

Để hoàn thành thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ được giao trong năm 2024 và cả giai đoạn 2021 - 2025, Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp và 19 tập đoàn, tổng công ty phải nắm chắc tình hình và quán triệt, bám sát các kết luận, nghị quyết của Trung ương, Quốc hội, Chính phủ, cụ thể hóa để triển khai các mục tiêu, nhiệm vụ năm 2024 với chủ đề: "Kỷ cương trách nhiệm, chủ động kịp thời, tăng tốc sáng tạo, hiệu quả bền vững"; các doanh nghiệp nhà nước phải hoạt động theo cơ chế thị trường định hướng Xã hội chủ nghĩa.

Thủ tướng Phạm Minh Chính chỉ đạo Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp xây dựng, triển khai chiến lược phát triển của các tập đoàn, tổng công ty, thể hiện rõ hơn vai trò dẫn dắt, tạo động lực, mở đường, thúc đẩy các thành phần kinh tế khác phát triển; đồng thời thường xuyên, kịp thời tổng hợp khó khăn, vướng mắc, điểm nghẽn trong hoạt động sản xuất, kinh doanh, đầu tư, tái cơ cấu, cổ phần hóa, thoái vốn, sắp xếp lại nhà, đất... của doanh nghiệp; khẩn trương giải quyết những vấn đề thuộc thẩm quyền, kịp thời tham mưu, kiến nghị cấp có thẩm quyền giải quyết những vấn đề vượt thẩm quyền của Ủy ban và doanh nghiệp; hoàn thành tốt nhất nhiệm vụ sản xuất, kinh doanh, góp phần bảo đảm các cân đối lớn cho nền kinh tế, ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm nguồn thu cho ngân sách nhà nước, giải quyết việc làm cho người lao động. 

Trong đó, Thủ tướng yêu cầu tập trung tháo gỡ khó khăn về mặt pháp lý để khơi thông vướng mắc, tạo khung pháp lý cho doanh nghiệp hoạt động, với tinh thần phân cấp, phần quyền đi đôi với phân bổ nguồn lực phù hợp, nâng cao năng lực cấp dưới, tăng cường kiểm tra, giám sát, kiểm soát quyền lực; cắt giảm các thủ tục hành chính và phát huy tinh thần dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, nhất là của người đứng đầu.

Tập trung cho đầu tư phát triển, có trọng tâm, trọng điểm, tập trung cho 3 đột phá chiến lược của Đảng, Nhà nước là hoàn thiện thể chế, phát triển hạ tầng, đào tạo nguồn nhân lực; làm mới 3 động lực tăng trưởng là đầu tư, xuất khẩu, tiêu dùng; bổ sung các động lực mới là phát triển xanh, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế tri thức, kinh tế chia sẻ; tái cấu trúc lại các tập đoàn, tổng công ty, trong đó tập trung tái cấu trúc về quản trị, tài chính, nguyên liệu đầu vào và các ngành nghề theo xu hướng phát triển.

Thủ tướng yêu cầu phát huy truyền thống, bản lĩnh, tự tin, tạo khí thế mới, động lực mới, tạo ra thắng lợi mới; tích cực phòng, chống tham nhũng, tiêu cực, lợi ích nhóm và tư tưởng trông chờ, ỉ lại; nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của người lao động năm sau cao hơn năm trước; làm tốt công tác an sinh xã hội.

Các bộ, ngành và Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp phối hợp chặt chẽ, tháo gỡ, giải quyết kịp thời các khó khăn, vướng mắc liên quan doanh nghiệp, trên tinh thần tất cả vì lợi ích quốc gia, dân tộc, vì sự phát triển của các tập đoàn, tổng công ty. Các Phó Thủ tướng Chính phủ theo lĩnh vực phân công theo dõi, chỉ đạo; Văn phòng Chính phủ, Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp chủ động bám sát tình hình, tham mưu để xử lý kịp thời các vấn đề liên quan để các tập đoàn, tổng công ty phát triển.

"Các tập đoàn, tổng công ty đặc biệt chú ý bảo đảm các cân đối lớn về điện, than, dầu khí, xăng dầu, cung ứng các sản phẩm là nguyên liệu cho các ngành sản xuất và cho an ninh quốc phòng, vận tải hàng khách, hàng hóa, các sản phẩm nông nghiệp, lâm nghiệp", Thủ tướng lưu ý.

Theo đó, Thủ tướng yêu cầu Tập đoàn Điện lực Việt Nam tuyệt đối không được để thiếu điện, điều chỉnh giá điện phù hợp thị trường, không được giật cục, nhưng không cầu toàn, không nóng vội. Tập đoàn Dầu khí Quốc gia Việt Nam phải bảo đảm đủ dầu, đủ khí theo kế hoạch. Tập đoàn Than - Khoáng sản phải khai thác than, khoáng sản có kế hoạch lâu dài, bền vững; tăng cường phân cấp, phân quyền, không được để cơ chế “xin - cho”. Tổng Công ty thép Việt Nam phải bảo đảm sản xuất thép, xử lý dứt điểm dự án Tisco 2. Tổng Công ty Hàng không Việt Nam phải nỗ lực cắt lỗ, xử lý dứt điểm các vấn đề tồn đọng. Petrolimex không được để thiếu xăng dầu. Bộ Công Thương phải cải tiến lại cơ chế quản lý đầu mối kinh doanh xăng dầu theo hướng đơn giản, dễ kiểm tra, giám sát, không để tình trạng quá nhiều đầu mối kinh doanh xăng dầu…

Thủ tướng yêu cầu Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp và các tập đoàn, tổng công ty phải nghiêm túc thực hiện các chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, với mục tiêu hiệu quả kinh doanh, đầu tư, đóng góp ngân sách, làm công tác an sinh xã hội, chống tiêu cực, tham nhũng, lãng phí năm 2024 phải hiệu quả cao hơn năm 2023./.